W XXI wieku ochrona środowiska, w tym np. działania polegające na redukcji plastikowego odpadu, są już priorytetem w polityce państw i organizacji z całego świata. Widać to również na gruncie prawa, gdzie jedną z inicjatyw mających na celu zmniejszenie wpływu plastiku na stan środowiska naturalnego jest Dyrektywa plastikowa (SUP, z ang. Single Use Plastics). Jakie rozwiązania przynosi ta dyrektywa?
Dyrektywa o jednorazowych plastikowych produktach
Dyrektywa plastikowa (Dyrektywa w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko), została uchwalona przez Parlament Europejski w 2019 roku. Jej celem jest stopniowa redukcja zużycia jednorazowych przedmiotów wykonanych z plastiku, które jak wiadomo stanowią znaczącą część odpadów morskich i lądowych.
Nasz kraj również wdrożył tę dyrektywę i przygotował w związku z tym ustawę (ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej), która implementuje jej postanowienia. Zgodnie z informacjami udostępnionymi na rządowej stronie internetowej jest to bardzo ważny krok w kierunku redukcji ilości jednorazowych przedmiotów plastikowych.
Polska ustawa weszła w życie 24 maja 2023 r. i zdecydowana większość założeń Dyrektywy SUP została tym sposobem przełożona na polski system prawny.
Dyrektywa plastikowa – jakie zmiany przynosi?
Jakie zmiany przynosi europejska Dyrektywa plastikowa? Jedną ze zmian jest zakaz wprowadzania na rynek UE niektórych jednorazowych plastikowych wyrobów. Rozumie się przez to między innymi:
- sztućce,
- talerze i miski,
- słomki,
- patyczki,
- mieszadełka do napojów.
To jeszcze nie wszystko, ponieważ wspomniana dyrektywa nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej obowiązek osiągnięcia konkretnych poziomów recyklingu produktów plastikowych, w tym np. butelek typu PET. Ma w tym pomóc przygotowywany właśnie w formie odrębnej ustawy System Kaucyjny regulujący kwestię zbierania i przetwarzania butelek PET po napojach.
Ważnym, choć niedocenianym celem dyrektywy jest wzmocnienie działań informacyjnych, profilaktycznych oraz edukacyjnych, które mają za zadanie podnieść świadomość społeczeństwa na temat procesu segregacji odpadów i ochrony środowiska naturalnego. Każdy przedsiębiorca wytwarzający produkty z tworzyw sztucznych, o którym mówi dyrektywa, będzie musiał prowadzić lub zlecać prowadzenie aktywności edukacyjnych mających na celu uświadamianie społeczeństwa na temat właściwego postępowania z produktami jednorazowymi z plastiku.
Dyrektywa SUP nie jest ostatnim zarządzeniem dotyczącym rynku tworzyw oraz rynku opakowań. Komisja Europejska prowadzi zaawansowane prace na temat regulacji sposobu zagospodarowania odpadów opakowaniowych z plastiku, ale również ze szkła, papieru oraz metalu, które również stanowią ogromną część strumienia odpadów. Nowe regulacje mają również promować monomateriałowe opakowania, które w 100% nadają się do recyklingu. Właśnie takie opakowania znajdują się w ofercie firmy Bittner.